HUMANISMO. Ito ay mula sa salitang english na HUMAN. Ibig sabihin TAO. OTAO sa mga jejemon, bekemon at jologs.(buhay pa ba sila?) Teoryang Humanismo ang aralin namin sa ikaapat na taon ng nakaraang huwebes at byernes.
Huwebes tinalakay ang akdang humanismo na Paalam sa Pagkabata, akdang salin ni Nazareno D. Baz. Ito ay kwento sa buhay ng isang batang si Celso. Simula ng sya'y magkaisip lagi niyang nakikita ang kanyang inang si Isidra na lihim na umuuiyak lalo na sa madaling araw. Madalas din nya itong makita na nakaupo sa hagdanan, nakatingin sa nakasabit na lambat at panay-panay ang buntong hininga. Naalala nya ang isang pagkakataon na nagalit ang kanyang ina at tinanggal ang lambat. Nagalit ang kanyang amang si Tomas at sinaktan si Isidra. Mula noon naging palaisipan na sa kanya ang misteryo ng lambat. Hanggang isang araw natuklasan nya ang misteryong ito. Siya, si Celso ay hindi anak ng kanyang kinikilalang ama na si Tomas. Nangyayri ito isang madaling araw na napagkamalan ng kanyang ina na ang dumating at nakaniig niya ay ang kanyang asawa, huli na nang malanan nito na ito ay ang dating nyang manliligaw. Nang nalaman ito, nagalit ang sampung taong gulang na si Celso. Kinuha nya ang itak ng kanyang ina sa kusina at pinagtataga ang lambat. Nagalit ang kanyang ama at siya ay sinaktan nito hanggang sa mawalan sya ng ulirat. Nang magmulat sya ng mata, matapos ang di nya masabing panahon, una nyang nakita ang mukha ng kanyang ama. Nakita nya sa mukha nito ang pagsisisi, pag-unawa at higit sa lahat pagmamahal. Mga bagay na di nya nakita at naramdaman dito dati.
Byernes ang pagtalakay sa Teoryang Humanismo. Ano ang teoryang Humanismo. Ito ay pananaw na nakasentro sa tao sa halip na sa diyos. Sa pilosopiya, ito ay ang atityud na nagbibigay diin sa DIGNIDAD at KAHALAGAHAN ng isang INDIBIDWAL. Sa basikong salingan ng humanismo ang paniniwalang ang tao ay nilikhang RASYONAL na taglay sa kanilang sarili ang kapasidad para sa katototohanan at kabutuhan. Sa paglakad ng panahon lumitaw ang bagong humanismo. ayon sa mga tagasunod nito, hindi daw dapat ipaliwanag ang kahalagahan ng tao sa pamamagitan ng HEREDITI at KAPALIGIRAN dahil ang tao ay may malayang pagpapasya. Siya ay malayang nakakapagdedesisyon kung alin ang mabuti o masama sa kanya.
Dignidad at kahalagahan ng isang indibidwal. Paano nga ba ito sinusukat? Pulubi at limos ang aking binigay na halimbawa. Kung ikaw ay namamalimos para mabuhay, binibigyan mo ba ng dignidad ang iyong sarili? Kung ikaw ay naglilimos ng coin na may butas sa gitna, ito na ba ang halaga ng taong nililimusan mo? Para sa akin ang mga bagay na binibigay natin o nereregalo ay ang halaga sa atin ng taong tatanggap nito. Kung coin na may butas sa gitna, piso, limamg piso, isang daan at isang milyon o bilyon ang binibigay natin ito ba ang halaga ng taong ito? May halaga nga ba ang ating pagkatao, ang kahalagahan natin? Sa palagay ko wala. Walang halaga na tatapat sa ating pagkatao maging sa ating buhay. Kung ganon magkano ang dapat nating ilimos o ano ang dapat nating ilimos? Sabi sa IV-27. "Ibigay kung ano ang meron tayo". Ibig sabihin kung meron taong isang milyon, iyon ang ibibigay natin? Kung asawa, nanay, anak at kapatid ang meron tayo sila ang ibibigay natin? Paano natin mabibigyan ng dignidad ang isang pulubi sa lansangan? Sabi sa IV-18, "mam, i-refer natin sila sa mga institisyon tulad ng DSWD." Tama yon di ba? At kung wala o di mo kayang gawin ito, sa aking palagay ang pinakamabuting gawin sa halip na tapunan sila ng coin na butas sa gitna ay isama sila lagi sa ating mga panalangin.
Kakayahang Rasyonal. Tama! may kakayahan tayong taglay na malaman kung ano ang masama sa mabuti. Subalit sa mga kabataan at ilan sa mga katandaan ngayon.Ano ba talaga ang mabuti at alin ang masama sa atin. Karaniwan sa mga kabataan ngayon ang inaakala nilang mabuti ay yaong masama. Kung alam man nilang masama ito ginagawa pa din nila ito. Sino ang magtuturo nito sa kanila? Paaano ba natin itututro sa kanila na maging rasyonal sa halip na emosyonal. Maituturo ba natin ito o ang karanasan ang magtuturo sa kanila?
Herediti at Kapaligiran. Ito ang bagong pananaw ng Humanismo. Di dapat kilalanin ang tao base sa kanilang herediti at kapaligiran. Ibig sabihin, hindi totoo ang kasabihang Kung ano ang puno Sya rin ang Bunga. Hindi magbubunga ng isang abogado ang isang magsasaka o ang isang basurero. Imposibleng magkaanak ng bayani ang isang kriminal. Ito ang herediti. "Pwede ba kitang maging kaibigan? Tagasaan ka nga pala?" "Okey lang. taga Tondo pala ako." ah ganun ba may gagawin pa pala ako. Ingat ha". Ano ba naman yang mga kaibigan mo mga malalandi, malandi ka rinano?". Birds of the same feather flock together. Ito ang kapaligiran. Pinabubulaanan ng mga humanista ang ganitong pananaw at pagkilala sa tao, dahil lahat tayo ay may kakayahang rasyonal.
Ang ating dignidad, ang kahalagahan natin, ating pagkatao ay nakabase sa ginagawa natin para sa sarili natin at sa ibang tao. Kung paano natin sila pahalagahan ganon din ang ibabalik sa atin. Bawat isa saatin ay may kakaibang katangian na angat sa iba. Makakatulong sa pagpapahalaga natin sa ating sarili at kapwa kung alam natin ito at pag-iinayuhin para sa kabutuhan ng masmakararami.
Walang komento:
Mag-post ng isang Komento